Οι καταλήψεις, είχε πει επανειλημμένα ο Κυριάκος Μητσοτάκης, θα φύγουν την επόμενη κιόλας ημέρα και εγγυήθηκε καλά δημόσια πανεπιστήμια συνδεδεμένα με την αγορά, που δεν θα είναι άνδρα κουκουλοφόρων και διακινητών ναρκωτικώνhttps://www.euro2day.gr/news/politics/article/1685438/ta-epta-prota-nomoshedia-poy-etoimazei-h-nd.html.

άνδρα η Γιούροτουντέι, στο ράπτη με ανέβασε συνειρμός τις:

οκτώβρης 1979. βρισκόμαστε στο χωριό Μαργαρίτα της Πέλλας και πραγματοποιούμε καταγραφή των εικόνων της εκκλησίας του χωριού. η τοπική παράδοση λέει ότι η Μαργαρίτα ήταν ντόπια νεαρή που αυτοκτόνησε Μεγαλοπεφτιάτικα από το μεγάλο βράχο του χωριού για να μην πέσει στα χέρια του τούρκου αγά και το χωριό της πήρε το όνομά της.

είμασταν τρεις νεοπροσληφθέντες μόνιμοι αρχαιολόγοι, εγώ, η Αγγελική Στρατή και ο Νίκος Ζήκος. κατοικοεδρεύαμε σε ξενοδοχείο της Έδεσσας και καθημερινά εξορμούσαμε στα χωριά του νομού Πέλλας, και παράλληλα εργαζόμασταν πολλές ώρες στη βιβλιοθήκη του μητροπολιτικού μεγάρου, την οποία ο τότε μητροπολίτης Καλλίνικος μας είχε διαθέσει, μας περιποιούνταν δε εξαιρετικά και, παρόλο ότι είχε κατηγορηθεί ότι είχε μαζέψει από τα χωριά τις παλιές εικόνες για ατομική του ωφέλεια, αυτός τις είχε τοποθετήσει στο μουσείο της μητροπόλεως, στη βιβλιοθήκη δηλαδή, όπου εμείς οι τρεις νεόκοποι αρχαιολόγοι τις καταγράψαμε.

παρένθεση μεγάλη: τα καταγραφικά μας δελτία φυλάσσονταν στην εφορεία της Βέροιας και υποθέτω ότι έχουν πλέον μεταφερθεί μετά το 2014 στην εφορεία της Πέλλας ύστερα από αυτό το κακό που μας βρήκε, της ανέμπνευστης δηλαδή συνένωσης των εφορειών αρχαιοτήτων, που επισυνέβη με το δικαιολογητικό της μείωσης των δαπανών, μόνο με διαίρεση και αφαίρεση, χωρίς άλλη ουσιαστική σκέψη και καμία φιλοσοφία όπως συνέβαινε παλιότερα. με αυτόν τον τρόπο η επιστημονική κοινωνία μαζεύτηκε μέσα σε άπειρους τέσσερις τοίχους χωρίς εργασία πεδίου, όχι ανασκαφές δηλαδή λόγω της οικονομικής δυσπραγίας, η δημοσιοϋπαλληλική κοινωνία μεγάλωσε απελπιστικά, εξοικονόμηση χρημάτων δεν έγινε και η συνένωση έμεινε..

δεν υπάρχει μητρόπολη που σέβεται τον εαυτό της χωρίς «μουσείο», συλλογή και επιτοίχια παράταξη δηλαδή, γι αυτό βάζω τη λέξη σε εισαγωγικά, και γενικά εν Ελλάδι μας διέπει τα τελευταία χρόνια μουσειοπληξία. είναι που μετά το 1977 έγιναν άπειρες ανασκαφές σωστικές και συστηματικές με ωραιότατα κινητά ευρήματα που μας έμαθαν τον αρχαίο κόσμο και θέλουμε να μοιραστούμε τη γνώση αυτή και την έκπληξη που μας προκάλεσε, συστηματοποιημένη, στους κατάλληλους χώρους.

αυτή η ιστορία με τα μητροπολιτικά μουσεία, όπου οι εκάστοτε αρχιερείς μαζεύουν τις εικόνες και τα κειμήλια από την περιφέρεια τους, δεν μπορώ να πω ότι με βρίσκει σύμφωνη, εκτός και αν αυτή η συγκέντρωση γίνεται με πλήρη τεκμηρίωση των συλλεγομένων και με την απόδειξη ότι οι ντόπιες κοινότητες δεν μπορούν να διαφυλάξουν την πατρογονική τους περιουσία. στα χρόνια που πέρασαν συνάντησα δεκάδες περιπτώσεις εκκλησιών σε χωριά που δεν είχαν τη δυνατότητα φύλαξης των αρχαίων τους αντικειμένων και αυτά ήταν στη διάθεση των αρχαιοκαπήλων και των νεωτεριστών, και πολλούς ντόπιους συνάντησα επίσης, συμπεριλαμβανομένων και παπάδων, να τα θεωρούν παλιατζουρίες για ξεφόρτωμα.

πολλοί όμως είχαν πιάσει το νόημα της μελλοντικής ανταπόδωσης και ασφάλιζαν την πολιτιστική κληρονομιά τους με συναγερμούς και συντηρούσαν τέμπλα και εικόνες και τότε ήταν η χρυσή εποχή μερικών συντηρητών με το μαύρο χρήμα που πλήρωναν οι παπάδες, χωρίς φυσικά να πάρουν προηγουμένως τη νόμιμη άδεια, και εμείς λέγαμε, που τα ξέραμε και στα αρχεία φυλάσσονται αναφορές με τα ονόματά τους: Άστο καλύτερα να πηγαίνει έτσι με τα μαύρα-ξεμαύρα και χωρίς άδεια, τουλάχιστον γίνεται σωστή δουλειά από τους γνώστες, μή και χαθούν τα αρχαία στα χέρια αγιογράφων-εμπειρικών συντηρητών που ήταν τότε της μοδός. παλιές ιστορίες, που υποθέτω ότι κουτσοζούν ακόμη, αλλά τώρα πια το πλέγμα έχει χαλαρώσει και νομιμοποιείται αναγκαστικά. φταίει που οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν μπορούσαν/μπορούν να ασκούν και δεύτερη δουλειά επίσημα. εδώ κλείνει η παρένθεση.

όλοι οι νεοπροσληφθέντες στην Αρχαιολογική υπηρεσία κατόπιν εξετάσεων το Γενάρη του 1979, 13 όλοι κι όλοι από τους 150 που είχαν λάβει μέρος στις εξετάσεις, που ορκιστήκαμε στις 9 Μαΐου του 79 στο ευαγγέλιο να φυλάγουμε πίστη στο σύνταγμα και τους νόμους, είχαμε εφοδιασθεί με Αρχιερατικόν Γράμμα από τον αρχιεπίσκοπο Σεραφείμ μετά από μακρά συνάντηση στη μονή Πετράκη, όπου, σημειωτέον, είχαμε γνωρίσει και τον θεοφιλέστατο επίσκοπο Ανδρούσης Αναστάσιο, νυν αρχιεπίσκοπο πάσης Αλβανίας, που μας είχε κάνει από τότε εντύπωση με το λόγο του. κατόπιν ξαμολυθήκαμε ανά την Ελλάδα με κέφι κουβαλώντας σούπερ καινούργιο φωτογραφικό εξοπλισμό, δυο-δυο, τρεις-τρεις, για να καταγράψουμε τα αρχαία εκκλησιαστικά αντικείμενα, εικόνες και σκεύη.

στη Μαργαρίτα μας έφεραν το 100 γιατί ζητήσαμε στο καφενείο του χωριού κάποιον που να ξέρει τα κατατόπια και να μας συνοδεύσει. τότε επιδείξαμε το Αρχιερατικόν Γράμμα, η αστυνομία καλύφθηκε και μεις αποκτήσαμε συνοδό, σε -άνης τελείωνε το όνομά του, δεν μου έρχεται τώρα, όστις εικονίζεται παρακάτω σε δυο φωτογραφίες.

μας έδειχνε ο συνοδός τον τόπο και την εξοχή και κάποια στιγμή που θέλαμε να κατουρήσουμε τα κορίτσια λέμε του Ζήκου Πάρε το φίλο σου και περιπάτει μπροστά να μείνουμε πίσω εμείς να κάνουμε τη δουλειά μας. τί έλεγαν οι κύριοι προχωρώντας μπροστά; ο -άνης δεν μπορούσε να καταλάβει από πού κι ως πού δυο κοπέλες κυκλοφορούν μόνες τους στα βουνά με έναν νεαρό και προσπαθούσε να εκμαιεύσει του Νίκου πληροφορίες για τα σεξουαλικά μας όργια που τα θεωρούσε βέβαια. και επειδή ο Νίκος ήθελε να του βγάλει την ιδέα από το μυαλό και του έλεγε άλλα, αυτός συμπέρανε: Έτσι που το πάνε αυτές στο τέλος θα μείνουν στο ράπτη..

22 ιουνίου 2019

(οι φωτογραφίες είναι τραβηγμένες στη Μαργαρίτα, το ξενοδοχείο στην Έδεσσα, το μητροπολιτικό μουσείο-βιβλιοθήκη και στην παλιά Μητρόπολη της Έδεσσας)